Popularnością cieszą się platformy internetowe, które umożliwiają freelancerom wystawianie faktur i rozliczanie się z klientami w sposób B2B bez zakładania działalności gospodarczej. Choć rozwiązanie to wydaje się wygodne i bezpieczne, może wiązać się z istotnymi ryzykami podatkowymi, składkowymi, a także karno-skarbowymi – gdy zostanie wykazane zatajanie działalności gospodarczej. Organy podatkowe coraz częściej analizują takie modele współpracy, a fiskus ma dziś narzędzia pozwalające skutecznie identyfikować ukrytą działalność gospodarczą.
Dominik Szlęzak, konsultant podatkowy w BTTP, podkreśla, że organy podatkowe dysponują obecnie precyzyjnymi narzędziami, które pozwalają eliminować przypadki zatajania działalności gospodarczej przez freelancerów. Jak wskazuje, w niektórych sytuacjach korzystanie z platformy może być uzasadnione – np. gdy zlecenia mają charakter incydentalny, a więc gdy faktycznie dany freelancer nie wykonuje działalności gospodarczej. Jeżeli freelancer skorzysta z usług pośrednika tylko kilka razy w roku, można argumentować, że działania mają charakter sporadyczny i nie dochodzi do zatajania działalności biznesowej freelancera.
Jednak przy większej skali współpracy sytuacja wygląda inaczej. Dominik Szlęzak zwraca uwagę, że jeśli freelancer korzysta z pakietu umożliwiającego wystawienie wielu faktur miesięcznie, trudno będzie obronić tezę, że nie prowadzi działalności gospodarczej. W takiej sytuacji fiskus lub ZUS mogą uznać, że freelancer w sposób stały i zorganizowany wykonuje działalność zarobkową, co prowadzi do reklasyfikacji jego rozliczeń. W efekcie organy skarbowe mogą uznać, że freelancer prowadzi de facto działalność gospodarczą, co skutkuje zaległościami podatkowymi i składkowymi.
Kolejnym ryzykiem jest tzw. firmanctwo i towarzysząca jej odpowiedzialność karno-skarbowa – kara grzywny do 720 stawek dziennych, karze pozbawienia wolności do lat trzech lub obu tym karom łącznie. Jak wyjaśnia Dominik Szlęzak, ma to swoje dodatkowe przełożenie dla cudzoziemców przebywających w Polsce na podstawie zezwoleń niewyrażających zgody na prowadzenie działalności gospodarczej, takie działanie nawet zasady skutkuje deportacją.
Na ryzyko narażony jest również klient freelancera. Fiskus może zakwestionować prawo do odliczenia VAT i zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodu, jeśli uzna, że faktura freelancera stanowi to nierzetelny dowód księgowy, odzwierciedlający fikcję gospodarczą.
Dominik Szlęzak zwraca też uwagę na obowiązki raportowe platform wynikające z dyrektywy DAC7. Platformy mogą próbować powoływać się na wyjątki dotyczące czynności wykonywanych przez własnych pracowników, jednak – jak wskazuje ekspert – takie stanowisko zapewne zostałoby zakwestionowane. Organy podatkowe powinny otrzymać zestawienia transakcji danych użytkowników (freelancerów).
Istotne kwestie, na które warto zwrócić uwagę:
- organy podatkowe mogą reklasyfikować działalność freelancerów rozliczających się przez platformy jako ich własną działalność gospodarczą;
- ryzyko dotyczy nie tylko podatku PIT i VAT, ale również składek ZUS i NFZ oraz odpowiedzialności karno-skarbowej;
- korzystanie z platformy przy większej liczbie zleceń (np. kilka faktur miesięcznie) sprawia, że trudno będzie obronić argumentacji o pozabiznesowym charakterze działalności;
- dla cudzoziemców dochodzi dodatkowe ryzyko w postaci deportacji z Polski;
- klienci freelancerów mogą stracić prawo do odliczenia VAT i zaliczenia wydatków w koszty;
- platformy mają obowiązek raportowania danych o użytkownikach w ramach DAC7, a próby uniknięcia tego obowiązku mogą zostać zakwestionowane;
Powyższe zmiany i interpretacje rodzą liczne pytania – jak organy podatkowe będą oceniały skalę działalności freelancera? Czy wystawienie kilku faktur miesięcznie przez platformę wystarczy, by uznać, że prowadzona jest działalność gospodarcza? Jak zabezpieczyć się przed reklasyfikacją i uniknąć zaległości podatkowych?
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak prawidłowo rozliczać własną działalność gospodarczą, żeby uniknąć potencjalnych ryzyk podatkowych, warto skonsultować się z doradcą podatkowym.
Zapraszamy do lektury pełnego artykułu: https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/9897169,platformy-dla-freelancerow-korzysci-i-ukryte-ryzyka-podatkowe.html
